Historie

BOVAG bestaat 90 jaar. Na de oprichting in 1930 is er veel gebeurd in de wereld van mobiliteit. Klik op een decennium om te lezen wat zich allemaal heeft afgespeeld in de historie van BOVAG. 

Historie-balk-auto-s-(5).jpg

    • 6 mei
      1930

      oprichting BOVAG

      De oprichting van BOVAG 

      Op zes mei 1930 ‘s middags om vijf uur wordt  in café Noord Brabant te Utrecht (tegenwoordig het pand van Parfumerie Douglas op het Vredenburg)  een vergadering gehouden van "handelaren in motorvoertuigen en onderdeelen of toebehoren daarvan en van garagehouders” die met algemene stemmen besluiten “gezamentlijk een Vereeniging op te richten ter bevordering van den handel in motorvoertuigen, onderdeelen of toebehoren daarvan en garagehouders”. De heer G.K. Boon uit Leiden had de vergadering geopend en verklaarde “deze bijeenkomst te hebben belegd naar aanleiding van de omstandigheid dat de in Nederland gevestigde handelaren in motorvoertuigen, onderdeelen of toebehoren daarvan en garagehouders, tot nog toe georganiseerd in de Nederlandsche Vereeniging De Rijwiel- en Automobiel Industrie gevestigd te Amsterdam (de RAI Vereniging dus, red.), die Vereeniging wenschen te verlaten en zich tot een nieuwe zelfstandige Vereeniging wenschen aaneen te sluiten”. Lees hier meer over de totstandkoming van BOVAG.

      cafe-noord-brabant.jpg

    • 1931

      1931

      Op 26 januari vindt de eerste reglementaire Algemene Ledenvergadering plaats, in het Feestgebouw Bellevue te Amsterdam.

      Op 7 oktober verschijnt het eerste nummer van het eigen BOVAG-blad, Het Automobielbedrijf.

    • 1932

      1932

      In de zomer van 1932 wordt de BOVAG-clausule ingevoerd, “ter beperking van de ondraaglijke risico’s”, een clausule die ruim dertig jaar zal worden gehandhaafd. Het BOVAG-schild wordt ontworpen om BOVAG-leden herkenbaar te maken. Dit heeft alles te maken met de BOVAG-clausule.

      clausule-1932.jpg

    • 1933

      1933

      In verband met de gezondheidsproblemen van voorzitter Boon, wordt op 14 februari A. Nefkens gekozen als waarnemend voorzitter.

    • 1934

      1934

      Dhr. Boon wordt op 28 februari opnieuw als voorzitter gekozen.

      Besprekingen met RAI leiden tot “in principe”-samenwerking.

      Instelling arbitragecommissie om eventuele geschillen tussen RAI- en BOVAG-leden te beslechten.

    • 1935

      1935

      De crisis wordt merkbaar. De jaarlijkse toename van het aantal auto’s in Nederland van circa 10% loopt dit jaar terug tot slechts 4%.

      Instelling scheidsgerecht voor geschillen tussen BOVAG en zijn leden.

    • 1936

      1936

      Het Gerechtshof in Amsterdam bevestigt het vonnis van de rechtbank wat betreft de rechtsgeldigheid van de BOVAG-clausule. Voor het eerst is er sprake van jurisprudentie.

    • 1937

      1937

      BOVAG doet een beroep op de in dit jaar tot stand gekomen Vestigingswet Kleinbedrijf om vestigingseisen voor de autobranche in te voeren. Die worden door een Technische Commissie samengesteld en in afwachting van de goedkeuring daarvan volgt een Vestigingsverbod. Het zal twee jaar duren voor de vestigingseisen officieel worden vastgesteld.

      Op 30 juni overlijdt voorzitter Gerard-Karel Boon, op 45-jarige leeftijd. Vicevoorzitter Toon Jansen neemt het voorzitterschap tijdelijk waar.

      Als gevolg van onderlinge moeilijkheden met de uitgever van Het Automobielbedrijf, breekt de BOVAG daarmee. Vervolgens wordt de Stichting BOVAG-Orgaan opgericht, die het blad BOVAG gaat exploiteren. Het eerste nummer verschijnt op 7 oktober.

      scan-1-1937.jpg

      In verband met nieuwe wettelijke bepalingen wordt de BOVAG-clausule aangevuld, zodat ook casco- en WA-schade worden afgewezen. Daarom komt er ook een nieuw clausuleschild in omloop.

    • 1938

      1938

      Toon Jansen wordt verkozen tot nieuwe voorzitter van BOVAG.

      Er wordt een Commissie Vestigingseisen en Financiële Commissie ingesteld.

      Oprichting van de Groep Bandengroothandel als afdeling van BOVAG.

      De rechtsgeldigheid van de BOVAG-clausule wordt erkend door de Hoge Raad.

      De ANWB protesteert tegen de BOVAG-clausule, wil ontheffing voor zijn leden en dreigt met actie.

    • 1939

      1939

      In verband met de dreigende oorlog worden verschillende bestuursleden opgeroepen om weer in dienst te gaan. Onder hen ook voorzitter Jansen.

      De ANWB benadert BOVAG-leden en legt ze een contract met bijgaand een aanduidingsschild voor. Hiermee verklaren de leden dat zij geen beroep op de BOVAG-clausule zullen doen. Daarop verbood BOVAG zijn leden om schilden van andere organisaties te voeren.

    • 1940

      1940

      De oorlogsomstandigheden verstoren de viering van het 10-jarig bestaan van BOVAG. Wel verschijnt er een gedenkboek.

      scan-3-1940.jpg 

       scan-2-1940.jpg

      Het Nederlandse leger wordt ontbonden, en dus keren de opgeroepen bestuursleden weer terug.

      BOVAG zet een actie op voor door oorlogsgeweld getroffen bedrijven.

      De Bond van Motorhandelaren, met voorzitter G. van Pelt, sluit zich in zijn geheel als afdeling Motorrijwielhandel bij de BOVAG aan.  

      Autobedrijf-Bluekens.jpg

    • 1941

      1941

      In verband met de Duitse bezetting, en de oorlog in het algemeen, neemt de hoeveelheid werk af en wordt de verbetering van het vakonderwijs de hoofdtaak van BOVAG. Een Technische Commissie BOVAG wordt ingesteld, die zich bezighoudt met het samenstellen van leerboeken voor automonteurs en de organisatie van examens.
       

    • 1942

      1942

      De Duitse bezetter beveelt de liquidatie van middenstandsorganisaties als BOVAG, waardoor die niet al zijn werkzaamheden meer mag en kan blijven verrichten. Doordat het de Duitsers ontbreekt aan de capaciteit om het verbod te handhaven, kan BOVAG toch enigszins actief blijven. Dat had deels te maken met het feit dat slechts enkele kleine autohandelaren bij de NSB hoorden, waardoor de bezetter ook op die manier geen grip op de branche kon krijgen.

    • 1943

      1943

      In verband met papierschaarste wordt de omvang van kranten en tijdschriften steeds meer ingekrompen door de bezetter. Aanvankelijk weet BOVAG zijn eigen blad te behouden, maar halverwege 1943 wordt er een verschijningsverbod opgelegd.


      scan-4-1943.jpg
       

    • 1944

      1944

    • 1945

      1945

      BOVAG stelt een hulpdienst in voor door de oorlog gedupeerde bedrijven.

      BOVAG krijgt een grote hoeveelheid gereedschap uit Canadese legervoorraden om onder zijn leden te verdelen.

      Omdat ook direct na de oorlog papier schaars blijft, duurt het uiteindelijk tot november 1945 voor het eerste BOVAG-blad weer verschijnt.

      1945.JPG 1945-1.JPG

    • 1946

      1946

      BOVAG wordt betrokken bij allerlei verschillende projecten met betrekking tot de wederopbouw van Nederland. De bond krijgt van het Rijksbureau Aardolieproducten de distributie van petroleum opgedragen en wordt belast met de verdeling van een aantal dumps, waaronder Vliegveld Deelen. Ook de verdeling van onder andere bedrijfskleding (overalls), vlakglas, sponsen en zemen, werkschoenen en solutie behoort tot de werkzaamheden.

      Om de vele taken zo efficiënt mogelijk uit te kunnen voeren, worden vijftien nieuwe commissies benoemd.

      De nieuwe Commissie Pensioenregeling weet in haar eerste jaar al een bedrijfspensioenfonds voor de werknemers van BOVAG-leden te bewerkstelligen.

    • 1947

      1947

      Voor een rechtvaardige verdeling van de contributie, worden de leden ingedeeld in vijf contributieklassen.

      BOVAG, RAI, FORD en General Motors richten de Commissie van Automobielbelangen op.

    • 1948

      1948

      Oprichting VAM, de voorloper van Innovam.

      VAM-opgericht-1948.jpg

      Nadat BOVAG-voorzitter Jansen in 1946 de eerste buitenlandse contacten legt, waarmee in 1947 wordt besloten een internationale organisatie op te richten, wordt in 1948 het IOMTR (International Organisation for Motor Trades and Repairs) officieel opgericht in Kopenhagen.  

      Er vinden besprekingen plaats over hulpdiensten langs de weg door BOVAG, KNAC, ANWB en de regering.

      BOVAG protesteert tegen maatregelen die de auto als “weelde”-object te zwaar belasten.

    • 1949

      1949

      Staatssecretaris Van der Grinten van Economische Zaken verricht de officiële opening van het BOVAGgebouw in Den Haag. Het pand was een jaar daarvoor al gekocht, maar moest eerst uitgebreid gerestaureerd worden.

      Oprichting afdeling Motorenrevisie en afdeling Tractoren (later “Landbouwmechanisatie”).

      afdeling-tractoren-1949.jpg

    • 1950

      1950

      Het twintigjarig jubileum van BOVAG wordt gevierd in Musis Sacrum te Arnhem.

      BOVAG richt het instituut Erkenning Rijscholen op.

      Er wordt een BOVAG-lied geschreven. 

      scan-ABC-bovag-lied-1950.jpg

    • 1951

      1951

      VAM opent zijn eigen examencentrum in Scheveningen.
       

    • 1952

      1952

      De eerste cao voor de autobranche is een feit en valt onder de Kleine Metaalnijverheid.  

      De eerste koerslijst voor gebruikte auto’s verschijnt. Daarin staan de gemiddelde verkooprichtprijzen voor gebruikte auto’s in standaarduitvoering.

      BOVAG sluit een overeenkomst met FOCWA.

      BOVAG protesteert bij de Staten Generaal tegen de Wet Omzetbelasting. Dat leidt tot een speciale regeling met betrekking tot de omzetbelasting voor autobedrijven van 1955.

    • 1953

      1953

      Tijdens de Watersnood van 1953, organiseert BOVAG uitgebreide hulp- en steunacties ten behoeve van BOVAG-leden in de geteisterde gebieden.

      scan-5-watersnood-1953.jpg
         
      scan-5B-watersnood-1953.jpg

      Het verzet tegen de BOVAG-clausule laaide na de Tweede Wereldoorlog weer op, en in 1953 stapt het Centraal Overleg (ANWB, KNAC, KNMV, FNOP en NOB) daarom naar de Tweede Kamer. Raadsadviseur en woordvoerder der regering E.M. Meijers verdedigt voor de Tweede Kamer de “goede gronden” van de BOVAG-clausule.

    • 1954

      1954

      BOVAG en VACO komen een nieuw bandenreglement overeen, waarmee de onrust tussen BOVAG en de bandenimporteurs en -fabrikanten ten einde is.

    • 1955

      1955

      BOVAG viert zijn 25-jarig jubileum, wederom in Arnhem.

      scan-6-25-jaar-1955.jpg

      BOVAG en RAI ondertekenen een “moeder-contract”, dat alle bestaande en toekomstige onderlinge contracten overkoepelt.

      BOVAG roept een instructeursdiploma voor rijscholen in het leven.

      Om de bandenhandel te stimuleren ontwerpt BOVAG een bandeninspectiekaart voor leden.

    • 1956

      1956

      Onder toeziend oog van BOVAG wordt een eerste Tentoonstelling voor Gebruikte auto’s gehouden.

    • 1957

      1957

      De eerste bouwplannen voor een nieuw onderkomen van VAM worden gemaakt.

    • 1958

      1958

      Het Algemeen Bestuur van de afdeling Automobielen van BOVAG verwerpt voorstellen om de relatie met RAI op het gebied van onderdelen te saneren. Vervolgens zegt RAI de overeenkomst op, maar die wordt het jaar daarna alsnog weer verlengd.

    • 1959

      1959

      Er ontstaat opnieuw onrust over de BOVAG-clausule. Omdat er langzamerhand mogelijkheden voor autobedrijven zijn gekomen om aanvullende verzekeringen af te sluiten tegen risico’s waar de clausule ze tegen beschermde, adviseert BOVAG zijn leden zo’n verzekering af te sluiten.

      BOVAG en het Verbond voor Veilig Verkeer (VVV) experimenteren in Rotterdam met een vrijwillige periodieke inspectie van personenauto’s en bestelwagens.

      Met medewerking van de BOVAG en met veel tegenwerking van de “wilde” rijscholen wordt de Stichting Vakexamen Auto- en Motorrijschoolbedrijven VAMOR opgericht.

      BOVAG begint met het opzetten van een hulpdienst voor gestrande automobilisten.

    • 1960

      1960

      BOVAG viert zijn 30-jarig bestaan in het Kurhaus te Scheveningen.

      De Minister van Verkeer en Waterstaat reikt het eerste VAMOR-diploma uit, dat vakbekwame rij-instructie moet waarborgen.

      BOVAG en RAI protesteren tegen de te zware belastingdruk op motorrijwielen en scooters.

      De Sectie Gebruikte Auto’s (SEGA) introduceert het SEGA-garantiebewijs, een garantieverzekering voor gebruikte auto’s. 

      bovag-bord-sectie-gebruikte-auto-(1).jpg

      Om de contacten met zijn leden te onderhouden beschikt BOVAG over een buitendienst van tien inspecteurs en twee specialisten, één voor propaganda en één voor benzineaangelegenheden.

    • 1961

      1961

      SEGA biedt zijn leden aan om te bemiddelen in geval van garantiegeschillen tussen leden en kopers van gebruikte auto’s.

      De Commissie van Automobielbelangen stelt een geschillencommissie in, om geschillen tussen leden van BOVAG en RAI over onderlinge dealerovereenkomsten op te lossen.

    • 1962

      1962

      Jan Nefkens wordt gekozen tot voorzitter van BOVAG.

      Een uitgebreide campagne om monteurs te werven wordt gestart.

      De hulpdienst voor gestrande automobilisten gaat meer samenwerken met KNAC.

    • 1963

      1963

      Oprichting Bovemij

      scan-7-bovemij-1-1963.jpg

      scan-7-bovemij-2-1963.jpg

      De BOVAG-clausule wordt opgeheven. De pers en verkeersbonden reageren instemmend. Vanaf dit moment is de verzekering van garagerisico’s mogelijk.

      De bouw van het nieuwe onderkomen van VAM begint.

      BOVAG en RAI voeren samen actie tegen de import van “Duitse kneuzen”.

      De door BOVAG opgestelde Bandenrichtlijnen worden goedgekeurd door het Ministerie van Verkeer en Waterstaat.

    • 1964

      1964

      Er wordt een verbod uitgevaardigd op individuele en collectieve prijsbinding.

      Het pand naast het gebouw waar BOVAG huist, wordt gekocht en Bovemij vestigt zich daar.

    • 1965

      1965

      Het 35-jarig bestaan van BOVAG wordt gevierd in het Kurhaus in Scheveningen. De Stichting BOVAG-Orgaan viert zijn 25-jarig bestaan. De naam van het blad wordt veranderd in Het BOVAGblad.

      Het VAM-gebouw in Voorschoten wordt officieel geopend.

      Sectie Gebruikte Automobielen wordt omgezet in een Commissie voor Gebruikte auto’s, daar deze tak van handel een steeds meer integrerend onderdeel van het autobedrijf gaat uitmaken. Sega-garantiebewijs wordt BOVAG-garantiebewijs.

      BOVAG richt de BOVAG Belangengemeenschap N.V. op.

    • 1966

      1966

      De eerste meerjarige cao voor de branche wordt afgesloten.

      In de Expohal te Hilversum wordt een benzineprotestvergadering gehouden, waar als een van de voornaamste eisen wordt gesteld dat de prijzen van de merkbenzine tot ongeveer 2 cent boven die van de witte benzine moeten dalen.

      Door een verhoging van de omzetbelasting worden 30% minder auto’s verkocht.

      In 1966 komt tussen VAM, BOVAG en het Ministerie van Defensie een overeenkomst tot stand wat betreft de opleiding van technisch specialisten bij het leger. De bedoeling is dat de opgeleiden na hun dienstverband een functie in de autobedrijven gaan vervullen.

      BOVAG en ANWB stellen gezamenlijk een Stadswegenwacht in voor Den Haag.

      De afdeling Landbouwmechanisatiebedrijven besluit het garantiebewijs voor gebruikte landbouwtrekkers in te stellen en te beginnen met de BOVAG-onderhoudsgarantie voor landbouwtrekkers, -werktuigen en -machines.

    • 1967

      1967

      De afdeling Motorrijwielen introduceert de BOVAG-onderhoudsgarantie. 

      scan-8-motoronderhoudsgarantie-1967.jpg

      De afdeling Motorrijwielen introduceert het BOVAG-garantiebewijs voor gebruikte gemotoriseerde tweewielers.

      BOVAG laat een extern organisatiebureau onderzoek doen naar de structuur van de bond, om de interne organisatie te kunnen verbeteren.

    • 1968

      1968

      De afdeling Landbouwmechanisatiebedrijven lanceert de BOVAG-onderhoudsgarantie.

      Het BOVAG-informatiecentrum wordt opgericht. Daar kunnen leden telefonisch terecht met hun vragen. Bij het BOVAG-bestelcentrum kunnen BOVAG-producten en producten van de BOVAG Belangengemeenschap worden besteld.

    • 1969

      1969

      Honderdduizenden automobilisten plakken een proteststicker op hun auto, in het kader van een actie tegen de lastenverzwaring op het wegverkeer. Er wordt namelijk opnieuw een verhoging van de motorrijtuigenbelasting en de benzineaccijns aangekondigd. BOVAG is één van de organisaties die op de sticker staan.

      BOVAG voert een interne reorganisatie door, naar aanleiding van de resultaten van het onderzoek door een extern onderzoeksbureau.

    • 1970

      1970

      BOVAG viert zijn 40-jarig jubileum in Musis Sacrum te Arnhem.

      Uit NIPO-onderzoek over de relatie tussen BOVAG-autobedrijven en automobilisten, blijkt dat 87% van de automobilisten tevreden is over die relatie.

      BOVAG start met bemiddelen tussen klanten en BOVAG-bedrijven en weet dat goed uit te venten in de media.

      scan-X-Bemiddeling-1970.jpg

      Het afsluiten van een afzonderlijke cao door BOVAG voor het motorvoertuigenbedrijf leidt tot moeilijkheden met de Federatie voor de Metaalnijverheid. BOVAG treedt daardoor namelijk uit de federatie. 

      Bij de cao-besprekingen met de vakbonden wordt een Fonds voor het Motorvoertuigenbedrijf toegevoegd. Dat fonds moet helpen bij de financiering van opleidings- en ontwikkelingsprojecten in de motorvoertuigenbranche.

    • 1971

      1971

      Door de toenemende kwaliteit van motorvoertuigen neemt het aanbod aan onderhouds- en reparatiewerk af. Die tendens was in voorgaande jaren al merkbaar, maar zorgde in 1970 echt voor problemen bij ondernemers.

      Het BOVAG-garantiebewijs voor gebruikte auto’s wordt door Renault en DAF als basis voor hun eigen merkgarantie genomen. Eerder deed British Leyland Nederland dat ook al. 

      Er wordt begonnen aan een garantiebewijs voor gebruikte vracht- en bestelwagens en er wordt gekeken naar een organisatiemodel voor verkoopshows voor gebruikte auto’s.

      BOVAG neemt deel aan een studiecommissie van het Nederlands Instituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting, wat betreft het vestigingsbeleid voor autobedrijven en benzineverkooppunten.
       

    • 1972

      1972

      BOVAG stuurt personen die slagen voor hun rijbewijs – dat zijn er tienduizenden in 1972 – een “Auto-Wegwijs pakket”, waarin onder andere informatie over het BOVAG-garantiebewijs voor gebruikte auto’s staat.

      De afdeling Motorenrevisie maakt plannen voor de invoering van een BOVAG Revisiegarantie.
      BOVAG en ANWB overleggen over een gezamenlijke koerslijst voor gebruikte auto’s, die de koerslijst die BOVAG zelf uitgeeft, moet vervangen.

      De 500.000ste veiligheidsinspectie wordt uitgevoerd.

      krul-veiligheidsinspectie-1972.jpg

    • 1973

      1973

      In verband met vermeende dreigende olietekorten, wordt gevreesd voor flinke prijsstijgingen van aardolieproducten. Volgens het kabinet Den Uyl moet het aardolieverbruik drastisch worden beperkt. Dit leidt tot de autoloze zondagen en een benzinedistributiesysteem.

      scan-10-autoloze-zondag-1973.jpg

      BOVAG protesteert tegen de accijnsverhoging op benzine en de benzinedistributiemaatregelen.

      De energiecrisis treft vooral de autobranche en daaraan gerelateerde branches, zoals rijscholen, autoverhuur en tankstations. Die leiden dan ook ernstige verliezen.

      De besprekingen tussen BOVAG, ANWB en het ministerie van Verkeer en Waterstaat over verplichte periodieke veiligheidskeuringen zijn zover gevorderd, dat het alleen nog wachten is op het wettelijk regelen van de maatregel.

    • 1974

      1974

      In verschillende steden worden door BOVAG-leden occasionshows gehouden, waar het BOVAG-garantiebewijs centraal staat.

      Er wordt een onderzoek gestart naar de structuur en het perspectief van de autobranche.

    • 1975

      1975

      De energiecrisis is inmiddels achter de rug, maar die wordt opgevolgd door een algemene economische recessie.

      Een eerste wetsvoorstel, waarbij de verplichte periodieke keuringen zouden worden uitgevoerd door nog op te richten keuringsstations, wordt afgewezen. BOVAG pleit voor de mogelijkheid voor automobilisten om hun auto te laten keuren bij een erkend autobedrijf, en is daarom blij met de afwijzing.

      Door de invoering van de helmplicht voor bromfietsers en hun passagiers op 1 januari 1975, loopt de bromfietsverkoop flink terug.

    • 1976

      1976

      BOVAG voert uitgebreid campagne voor de belangen van de automobilist en het autogebruik. De slogan “Blij Dat ik Rij” wordt een begrip.

      scan-11-blijdatikrij-1976.jpg

      blij-dat-ik-rij-autootje-1976-(3).jpg

      Uit het onderzoek dat startte, blijkt dat 93% van de automobilisten tevreden is over de BOVAG-autobedrijven.

      De snorfiets (zonder helmplicht) wordt tot het verkeer toegelaten.

    • 1977

      1977

      Freek Breeman wordt gekozen als voorzitter van BOVAG. 
       
      Pieter van Vollenhoven opent het nieuwe BOVAG-kantoor in Rijswijk. 

    • 1978

      1978

      Uit onderzoek naar het perspectief van de autobranche tot 1985 blijkt dat het vooruitzicht voor de branche niet slecht is, maar dat er veel moet gaan veranderen. Daarom wordt het BOVAG Structuurbureau ingesteld, dat zich vanaf 1979 bezig zal gaan houden met onder andere beleidsadvisering. 

      De Sociale Dienst van BOVAG ontwikkelt in samenwerking met het ministerie van Sociale Zaken en de Stichting BEVAM een initiatief om werklozen om te scholen tot automonteur. In mei start de omscholing als proefproject, en voor het einde van het jaar wordt besloten tot landelijke uitbreiding. 

    • 1979

      1979

      In verband met het overlijden van Freek Breeman, wordt Marius van Ramshorst gekozen als voorzitter van BOVAG. 
       
      BOVAG vindt dat de automobilist zich te makkelijk neerlegt bij zijn rol als melkkoe van de overheid. De bond blijft zelf protesteren tegen verhogingen op benzineaccijnzen, motorrijtuigenbelasting en het plan om het Rijkswegenfonds op te heffen. 
       
      Door de samenwerking tussen de Vrachtautocommissie en de VAM die een jaar eerder is gestart, is een duidelijke stijging te zien in het aantal aanmeldingen voor beroepsopleidingen voor vrachtautomonteurs. 

    • 1980

      1980

      BOVAG viert zijn 50-jarig jubileum in de Jaarbeurs in Utrecht. 
      De verkoop van nieuwe auto’s valt ten opzichte van 1979 terug met 21,7% door het overheidsbeleid ten opzichte van de auto, zoals de steeds hoger wordende belastingen en accijnzen.  

      De BOVAG-standaardbepalingen voor het huren en verhuren van auto’s worden goedgekeurd en vastgesteld. Hiermee hoopt BOVAG niet alleen de vertrouwensrelatie tussen huurders en BOVAG-autoverhuurbedrijven te verbeteren, maar wordt ook uniforme regelgeving gerealiseerd. 

    • 1981

      1981

      De verplichte keuringen voor zware voertuigen gaan van start. 

      scan-12-apk-1-1981.jpg

      De verkoop van nieuwe auto’s blijft afnemen, met 13,8% ten opzichte van 1980. 

      BOVAG sluit zich aan bij het Fiets Garant Plan, een samenwerking tussen RAI en Unigarant N.V., omdat het op grote schaal kunnen verzekeren van fietsen van groot belang is voor de branche. 

    • 1982

      1982

      Campagne tegen beunhazen van start.

      scan-13-beunhazen-1982.jpg

      Joop Smees wordt gekozen als voorzitter van BOVAG. 

      De nieuwe autoverkoop neemt toe met 4% ten opzichte van 1981, en daarmee lijkt de weg naar boven weer ingeslagen te zijn. 

      BOVAG wijst autobezitters erop dat voorkomen beter is dan genezen, met het oog op politiecontroles op onderhoudsachterstanden van auto’s.  

    • 1983

      1983

      Volgens onderzoek van BOVAG onder zijn leden vertoont de werkgelegenheid in de branche – ondanks de beunhazerij – een lichte stijging. 

      De Algemene Periodieke Keuring voor personenauto’s, de APK II, lijkt nog voor de start alweer geschrapt te worden. Uiteindelijk wordt besloten de APK II in 1985 van start te gaan.  

      BOVAG, ANWB, KNMV en RAI pleiten voor een nieuwe categorie-indeling van gemotoriseerde tweewielers, namelijk fiets, snorfiets, bromfiets, lichte motorfiets en motorfiets. Onder andere om het opvoeren van bromfietsen tegen te gaan, en het gat tussen bromfietsen en motorfietsen op te vullen. 

      De beunhazerij kost de BOVAG-branches jaarlijks zo’n 500 miljoen gulden aan omzet, en dus blijft BOVAG de beunhazerij actief bestrijden. 

      Uit onderzoek blijkt dat BOVAG een naamsbekendheid van 83% heeft onder Nederlanders ouder dan zestien jaar. Bovendien associëren zij BOVAG met begrippen als “betrouwbaarheid”, “zekerheid” en “veiligheid”. 

    • 1984

      1984

      Campagne Beun de Haas met Maarten Spanjer op tv. 

      scan-14-beun-campagne-1984.jpg

      scan-14-a-beun-1984.jpg

      scan-14-b-beun-1984.jpg


      Bekijk hier voor de reclamespots van Beun de Haas.

      BOVAG besluit de vestiging in Rijswijk te verkopen, om te kunnen verhuizen naar een meer centraal gelegen locatie. BOVAG is namelijk een landelijke organisatie, die voor alle leden relatief makkelijk te bereiken moet zijn. 

      Met het oog op de invoering van de APK II in 1985, bereiden BOVAG-bedrijven zich voor. Stichting VAM is druk met het opleiden van keurmeesters. Die inspanningen zorgen ervoor dat er voldoende capaciteit is om de keuring door te laten gaan. 

      De loodvrije benzine wordt geïntroduceerd in Nederland. Door de daarmee gepaard gaande investeringen van pomphouders en de relatief lage omzet in de eerste jaren, komt het rendement van pomphouders in gevaar.  

      Uit onderzoek van Stichting WEG, een initiatief van BOVAG, blijkt dat files jaarlijks zo’n 660 miljoen gulden kosten.  

    • 1985

      1985

      De APK II gaat van start. 

       scan-15-APK-bedrijf-1985.jpg

      De nieuwe categorisering van gemotoriseerde tweewielers wordt gefaseerd ingevoerd. 

      In Bunnik wordt een perceel gekocht, waar vanaf 1990 het secretariaat van BOVAG gevestigd moet zijn. 

      Door middel van een Fietsregistratieplan moeten de vele fietsendiefstallen teruggedrongen worden. Fietseigenaren kunnen hun fiets laten registreren, zodat nagegaan kan worden of een fiets die te koop staat, vermist wordt. 

      De eerste verkeersveiligheidsdag wordt georganiseerd door de afdeling Auto- en motorrijscholen van BOVAG-COA, ter versterking van het imago van de BOVAG-bedrijven. 

    • 1986

      1986

      Ruim vijfduizend BOVAG-bedrijven hebben een APK-erkenning en zij hebben meer dan twaalfduizend keurmeesters in dienst. Er worden dan ook ruim 1,2 miljoen auto’s gekeurd. 

      Honderden tankstations gooien de handdoek in de ring, omdat ze het hoofd niet meer boven water kunnen houden.  

      In navolging van de koerslijst voor gebruikte auto’s, verschijnt eenzelfde koerslijst voor gebruikte caravans.  

    • 1987

      1987

      De automatisering grijpt om zich heen. Inmiddels bezit BOVAG achttien Personal Computers, oftewel PC’s. 

      De BOVAG-kantine wordt opgedeeld in een ruimte voor rokers en een ruimte voor niet-rokers.  

      Het BOVAG-garantiebewijs wordt vernieuwd. Naast de drie maanden garantie op gebruikte auto’s boven de ƒ 7.500,-, kunnen consumenten nu negen maanden garantie bijkopen. 

    • 1988

      1988

      BOVAG ontwikkelt samen met de vakbonden een veiligheidsprogramma om de stijging van het aantal overvallen op motorbrandstofverkooppunten aan te pakken. 
       
      Uit onderzoek van het Structuurbureau van BOVAG, blijkt dat 83% van de consumenten vindt dat de APK de veiligheid verhoogt.  
       
      Dit jaar staat kwaliteit centraal bij BOVAG. In plaats van streven naar een zo groot mogelijke organisatie, richt BOVAG zich vanaf nu op het bundelen van de beste kwaliteit in de verschillende afdelingen. 

    • 1989

      1989

      BOVAG verhuist naar zijn nieuwe onderkomen in Bunnik. 

      De speciale Europolis fietsverzekering komt tot stand. Die kan alleen worden afgesloten via een BOVAG-tweewielerbedrijf. 

      Het milieu staat dit jaar centraal bij BOVAG. In alle branches wordt kritisch gekeken naar de mogelijkheden om milieuvriendelijker te werken. 

    • 1990

      1990

      De officiële opening van het BOVAG-huis in Bunnik door Prins Bernhard vindt tegelijkertijd plaats met de viering van het 60-jarig jubileum van BOVAG.  

      scan-16-opening-bunnik-1990.jpg

      BOVAG presenteert samen met RAI, VVN, RDC en ANWB het Car History System.  

      Met het oog op de toekomst, staat onderwijs dit jaar centraal bij BOVAG.  

      Om het onderwijs dichter bij de ondernemers en werknemers te brengen, begint INNOVAM met een regionalisatieplan. Het hoofdkantoor zal verhuizen naar Nieuwegein, en twee regionale praktijkcentra zullen gebouwd worden in Zwolle en Eindhoven. 

    • 1991

      1991

      Dat het kabinet Lubbers in 1991 besloot 25 cent extra accijns te gaan heffen op benzine. BOVAG startte een grootscheepse actie, met brede publiciteitscampagnes in de media en een intensieve politieke lobby. Vaak in samenwerking met andere organisaties als RAI en ANWB. Maar de automobilist leek ‘zijn’ kwartje nooit terug te krijgen. Tot het kabinet Balkenende II aantrad. In het regeerakkoord van 2003 werd vastgelegd dat het geïnstitutionaliseerde ‘kwartje van Kok’, dat inmiddels een jaarlijkse waarde van 530 miljoen euro vertegenwoordigde, vooral zou worden gebruikt voor investeringen in nieuwe wegen en onderhoud van de infrastructuur. Lees hier meer over het Kwartje van Kok.

      scan-17-A-kwartje-1991.jpg

      Het BOVAG Structuurbureau ontwikkelt samen met de economische dienst van BOVAG een ondernemingsplan dat het ondernemers mogelijk maakt hun visie op de toekomst van het bedrijf duidelijk weer te geven.  

      Dit jaar staat bij BOVAG de klant centraal. BOVAG organiseert onder dat motto bijvoorbeeld workshops voor leden. 

    • 1992

      1992

      Frans Jansen wordt gekozen als voorzitter van BOVAG. 

      Het Autoverhuur Waarschuwingssysteem (AWS) wordt geïntroduceerd. Dat maakt gebruik van het ELEktronisch Netwerk Autoverhuurbranche (ELENA).  

      De garantietermijn op het BOVAG-garantiebewijs voor gebruikte caravans wordt verlengd tot twaalf maanden. 

      1992 staat in het kader van “De Ondernemer als Koersbepaler”, waarvoor BOVAG het ondernemingsplan en een strategiewijzer presenteert. 

       

    • 1993

      1993

      Merkdealers, onafhankelijken en truckbedrijven: de verschillende spelers van afdeling Auto van de BOVAG misten in de vroege jaren negentig de noodzakelijke synergie voor een duurzame samenwerking. Een dreigende afscheiding hing in de lucht. Eind 1993 ging de kogel door de kerk: de algemene afdeling Auto van de BOVAG zou worden opgedeeld in nieuwe afdelingen. Op de BOVAG Autodag in Scheveningen presenteerde een nieuwe Nederlandse Dealer Associatie (NDA) zich als een van de nieuwe afdelingen, niet veel later gevolgd door de Auto Bedrijven Associatie (ABA), waarin de universele garages zich verenigden. Enige tijd daarna werd ook de Truck Dealer Organisatie (TDA) opgericht. 

      Onderscheid tussen NDA, ABA en TDA 

      scan-18-NDA-vs-ABA-1993.jpg

      eigen-logo-nda-aba-1993-(1).jpg

      BOVAG wordt voor de helft eigenaar van het RAI Data Centrum (RDC).  

      INNOVAM verhuist naar Nieuwegein en er wordt een nieuw regionaal praktijkcentrum in gebruik genomen naast het hoofdkantoor. Daarmee is de eerste fase van het regionalisatieplan afgerond. 

      Na vijftien jaar overleg is de nieuwe indeling voor gemotoriseerde tweewielers een feit. Vanaf 1995 kunnen jongeren vanaf zestien jaar ook op een lichte motorfiets rijden. 

      Het Vermiste Auto Register (VAR) gaat van start. 

    • 1994

      1994

      Omdat mobiliteit volgens BOVAG steeds minder vanzelfsprekend wordt, roept het dit jaar uit tot het “Jaar van de Mobiliteit”. Voor BOVAG-leden is mobiliteit namelijk de reden van bestaan. 

      BOVAG en ANWB komen met een gezamenlijke koerslijst voor motorfietsen. 

      Als reactie op nieuwe wetgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden en het terugdringen van ziekteverzuim lanceert BOVAG ArboChecklisten voor twaalf verschillende bedrijfssoorten. INNOVAM verzorgt een cursus voor degenen die de checklist moeten invullen. 

    • 1995

      1995

      John Hoekzema wordt gekozen als voorzitter van BOVAG. 

      Uit ledenonderzoek blijkt dat 70% van de leden voorstander is van een BOVAG met minder leden en hogere toelatingsnormen. Eerder werden de toelatingseisen al aangescherpt.  

      BOVAG besluit dat vanaf het jaar 2000, alle afdelingen hun eigen kosten moeten dragen. Zo zorgt de bond voor een eerlijke verdeling van de inkomsten en uitgaven. 

    • 1996

      1996

      BOVAG intensiveert de relatie met zijn partners (BBG, INNOVAM, BOVEMIJ, VVN en RDC), zodat leden nog meer gemeenschappelijk belang hebben van hun lidmaatschap. 

      Na ELENA en VAR wordt in de strijd tegen criminaliteit binnen de autoverhuur het Document Verificatie Systeem (DVS) geïntroduceerd.  

      In samenwerking met VVN ontwikkelt de afdeling Verkeersopleidingen een speciale bromfietscursus voor zestienjarigen die een bromfietscertificaat willen halen. 

    • 1997

      1997

      BOVAG start een groot onderzoek naar de gemeenschappelijke basis van de bond. Daarin staan vragen over wat BOVAG is, waar BOVAG voor staat en welke koers BOVAG de komende jaren gaat volgen centraal. Dat resulteert in 1998 in een advies over hoe BOVAG de komende jaren het beste de communicatie kan invullen met de tien afdelingen. 

      Een aantal afdelingen begint met het toetsen van huidige en nieuwe leden op bepaalde kwaliteitscriteria. Op basis daarvan kunnen leden eventueel hun lidmaatschap verliezen. 

      Het BOVAG-Fietsleaseconcept wordt geïntroduceerd.

    • 1998

      1998

      BOVAG en RAI doen in de aanloop naar de verkiezingen een dringende oproep aan het kabinet om meer geld voor infrastructuur uit te trekken. 

      De BOVAG Garantiepas wordt gelanceerd. De pas is een combinatie van het BOVAG-garantiebewijs en de Nationale Autopas. 

      De afdeling Tweewielerbedrijven verweert zich volop tegen een dreigende invoering van een helmplicht voor snorfietsers. 

    • 1999

      1999

      Door middel van een grote tv-campagne laat BOVAG aan Nederland zien wie en wat BOVAG is. De centrale boodschap is de goede kwaliteit van de BOVAG-bedrijven. 

      scan-19-tv-spot-1999.jpg

      De BOVAG Garantiepas wordt verplicht voor alle gebruikte personenauto’s vanaf ƒ 7.500,-. 

      BOVAG voert een kwaliteitscertificaat voor zowel (brom)fiets- als motorbedrijven, om door middel van een aantal minimumeisen elk bedrijf op een bepaald kwaliteitsniveau te brengen. Zo moet het imago van de gehele tweewielerbranche naar een hoger niveau getild worden. Ook in andere BOVAG-branches worden soortgelijke initiatieven gestart. 

    • 2000

      2000

      Peter Koops wordt gekozen als voorzitter van BOVAG.

      BOVAG voert actie tegen de hoge benzine- en dieselaccijnzen en het rekeningrijden.

      Uit het vijfde BOVAG-ledenonderzoek blijkt dat 79% van de leden tevreden is over de bond.

      Voor rijscholen introduceert BOVAG het 3-Sterren Kwaliteitslabel. Dat moet hét herkenningspunt worden voor consumenten die op zoek zijn naar kwaliteit.

    • 2001

      2001

      BOVAG introduceert de BOVAG Rijbewijsgarantie. Rijschoolhouders die daarmee willen werken, moeten verplicht een training volgen. Aan het eind van het jaar heeft de helft van de leden de training al gevolgd.

      Door de inspanningen van importeurs en truckdealers wordt de dodehoekspiegel verplicht voor nieuwe trucks, en moeten dealers er voor zorgen dat bestaande voertuigen met zo’n spiegel worden uitgerust.

      Het BOVAG Bedrijfsfietsplan wordt gelanceerd.

    • 2002

      2002

      Auto’s en motorfietsen kunnen bij bedrijven zelf op naam gesteld worden, waardoor ondernemers niet meer naar het postkantoor hoeven.

      BOVAG lanceert zijn vernieuwde website.

      In de aanloop naar de verkiezingen en tijdens de kabinetsformatie houden BOVAG en RAI een publiciteitscampagne, met daarbij veel aandacht voor het teruggeven van het ‘Kwartje van Kok’. Met als resultaat de afschaffing daarvan per 1 februari 2004, en daarnaast voornemen om BPM te verlagen en uiteindelijk af te schaffen.

      scan-XYZ-kwartje-Kok-1-2002.jpg

      scan-XYZ-2-kwartje-Kok-2-2002.jpg
       

    • 2003

      2003

      BOVAG dringt bij de overheid aan op investeringen in het wegennet, omdat files de economie ernstig schaden.

      Mede dankzij de afdeling BOVAG Branche Behartiging Tankstations mogen pomphouders gerechtsdeurwaarders inschakelen om wanbetalers te achterhalen. Voorheen stonden pomphouders vaak machteloos.

      De nieuwe BOVAG Caravanverzekering maakt het consumenten mogelijk om reparaties door hun eigen caravanbedrijf te laten uitvoeren. Daarmee voorkomt BOVAG dat zijn leden klanten verliezen. Bij veel verzekeringen worden consumenten namelijk naar door de verzekeraar aangewezen bedrijven gestuurd.

    • 2004

      2004

      Jack Schueler wordt gekozen als voorzitter van BOVAG.

      BOVAG zorgt ervoor dat het APK-beleid gehandhaafd blijft. Enkele politici en de ANWB pleitten voor latere eerste keuringen en minder volgende keuringen. Volgens BOVAG zou dat zorgen voor meer auto’s die met gebreken blijven rondrijden.

      scan21-APK-2004.jpg

      Op aandringen van BOVAG en RAI ziet de overheid af van een verhoging van de minimumleeftijd voor brom- en snorfietsers.

      scan-20-lobby-2004.jpg

    • 2005

      2005

      BOVAG viert zijn 75-jarig jubileum met onder andere een boek, een tentoonstelling en een film.

      BOVAG ontwikkelt samen met Bovemij een eigen zorgverzekering, speciaal voor werknemers en ondernemers in de branche.

      De overheid voert het bromfietskenteken in.

    • 2006

      2006

      Na het overlijden van voorzitter Jack Schueler, wordt Jan Ploeg gekozen als voorzitter van BOVAG.

      De BOVAG Garantie wordt vernieuwd en uitgebreid: BOVAG AutoLOG. Daarin is de bestaande BOVAG Garantie gekoppeld aan de geschiedenis van de auto, waardoor leden beter weten wat ze inkopen en de klant beter kunnen informeren.

      BOVAG lanceert een online vacaturebank, jobmotive.nl genaamd. Die loopt vanaf het begin meteen goed.

    • 2007

      2007

      Onder jongeren blijkt BOVAG vrij onbekend te zijn. Reden voor BOVAG om de merkstrategie aan te scherpen. Daarvoor schakelt het BOVAG-bestuur een adviesbureau in.

      De BOVAG Caravan- en Camperbedrijven overtuigen minister Eurlings middels een kaartenactie ervan dat dat maximumsnelheid voor caravans moet worden opgehoogd naar negentig kilometer per uur.

      BOVAG en RAI stellen samen de Duurzaamheidsagenda op. Daarin verwoorden zij een visie voor de branche op het milieu, en brengen zij in kaart wat de branche daar zelf aan kan bijdragen.

    • 2008

      2008

      De namen van de BOVAG-afdelingen gaan op de schop. Ze worden eenvoudiger: de Nederlandse Dealer Associatie (of NDA) wordt bijvoorbeeld BOVAG Autodealers. BrancheBehartiging Tankstations (BBT) wordt BOVAG Tankstations. 

      Op 1 september verdwijnen de afdelingspecifieke logo’s. Richting consument wordt voortaan gecommuniceerd met één, opgefrist BOVAG-logo.  

      scan-nieuw-logo-2008.jpg

       

      In het kader van de nieuwe merkstrategie gaat BOVAG een nieuwe koers varen, waarbij zekerheid, bewegingsvrijheid en bovenal duurzaamheid de kernwaarden zijn.

      BOVAG Motorbedrijven lanceert een campagne gericht op “slapende” motorrijders. Van de 1,3 miljoen mensen met een motorrijbewijs bezit de helft geen motor.

       

    • 2009

      2009

      BOVAG en Polis Direct ontwikkelen samen de nieuwe BOVAG Autoverzekering.

      Het BORIS-systeem wordt geïntroduceerd. BOVAG-leden kunnen via dit systeem technische informatie over specificaties, garantie en onderhoud opvragen.

      scan-22-boris-2009.jpg

      De BOVAG Onderwijscommissie maakt zich sterk voor de verbetering van het beroepsonderwijs en het behouden van leerlingen in de sector.

      BOVAG maakt tijdens de Tour op de flanken van de Mont Ventoux reclame voor BOVAG en  BOVAG Pechhulp, door campers, auto’s en fietsers hulp te bieden bij pech. En dat levert nodige media-aandacht op.
      Klik hier voor het persbericht uit 2009. 

      scan-mont-ventoux-2009.jpg

       

    • 2010

      2010

      Geert Vermeer, oud voorzitter van BOVAG Autodealers, wordt verkozen tot voorzitter van BOVAG. Hij volgt Jan Ploeg op. Klik hier voor het persbericht uit 2010.

      BOVAG viert zijn 80-jarig jubileum.

      Om nieuw kapitaal aan te trekken voor de groeistrategie geeft Bovemij ruim 1,6 miljoen certificaten uit in de branche. Opbrengst: € 26,3 miljoen. Klik hier voor een aanvullend artikel. 

      Beun de Haas keert kortstondig terug ter ere van een reclametentoonstelling in de Beurs van Berlage. Op TV schittert het alter ego van Maarten Spanjer in 2011 nog één keer en Beun verloot ook nog eens de ‘beste’ plekken bij de KNVB Bekerfinale. Met je eigen naam op de reclameborden, welteverstaan.

      Beun-de-Haas-2011.jpg
       

    • 2011

      2011

    • 2012

      2012

      Na jarenlange planning en wikken en wegen over verhuizen of verbouwen, start in 2012 de renovatie van het BOVAGhuis in Bunnik dat in 1989 geopend werd. De circa 100 medewerkers van BOVAG en van huurders verkassen tijdelijk naar een ander pand op hetzelfde bedrijventerrein.

      verbouwing-bovaghuis-2012.jpg

    • 2013

      2013

    • 2014

      2014

      De accijnsverhogingen op diesel en LPG zorgen ervoor dat pomphouders in een brede strook langs de grenzen met Duitsland en België grote omzetverliezen lijden, tot wel 40 procent. BOVAG trekt ten strijde tegen het kabinet met een groot, maandenlang PR-offensief en zelfs met een kort geding én een bodemprocedure tegen de Staat. Hoewel de cijfers voor zich spreken, wordt de verhoging uiteindelijk niet teruggedraaid, maar Den Haag bedenkt zich voortaan wel meerdere keren als zo’n idee weer op tafel komt.

      accijnsverhoging-2014.jpg

      Koning Willem-Alexander opent op 21 januari 2014 officieel het geheel gerenoveerde BOVAGhuis in Bunnik, exact 25 jaar nadat zijn grootvader Prins Bernhard de openingshandeling verzorgde van het oorspronkelijke gebouw. Het hypermoderne nieuwe kantoor met energielabel A bestaat uit drie lagen met kantoortuinen en biedt tevens veel plaats aan partijen, bijeenkomsten en vergaderingen. Kers op de taart is het inpandige bruine café Noord-Brabant, geïnspireerd op de locatie waar BOVAG in 1930 werd opgericht.

      opening-BOVAGhuis-2014.jpg
       

    • 2015

      2015

      Koos Burgman neemt afscheid van BOVAG, nadat hij 20 jaar als algemeen directeur en algemeen secretaris leiding gaf aan de werkorganisatie in Bunnik en in totaal 30 jaar in dienst was van BOVAG. In 2014 werd Burgman door Autoweek verkozen tot de machtigste persoon in de Nederlandse autobranche. “Het staat buiten kijf dat Burgman de laatste jaren een koers vaart die de BOVAG veel zichtbaarder moet maken voor de particulier en het imago van de sector moet versterken. Met zijn vasthoudendheid bij het accijnsdossier heeft hij de overheid constant in de verdediging gedrukt”, aldus de redactie. Door minister Melanie Schultz van Haegen krijgt Koos bij zijn afscheid een koninklijke onderscheiding opgespeld en wordt hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Peter Niesink volgt Burgman op als algemeen directeur van BOVAG, nadat hij in 2012 al in dienst trad als directeur Verenigingszaken.

      2015-koos-burgman.jpg

    • 2016

      2016

    • 2017

      2017

    • 2018

      2018

      Samen met dochtermaatschappij Bovemij lanceert BOVAG het online occasionportaal viaBOVAG.nl, waar de leden hun voorraden auto’s tegen all-in vraagprijzen, met BOVAG Garantie en met omruilgarantie kunnen adverteren. Binnen korte tijd stijgt het aantal bezoeken op de site naar 1 miljoen per maand en wordt het aanbod aangevuld met andere vervoermiddelen van BOVAG-leden.

      2018-viabovag.jpg

    • 2019

      2019

    • 2020

      2020

      De ledenraad benoemt Han ten Broeke eind maart, vlak na het uitbreken van de coronacrisis- tot nieuwe algemeen voorzitter van BOVAG. Ten Broeke is namens de VVD 12 jaar lid van de Tweede Kamer geweest en kan in zijn nieuwe functie direct zijn borst natmaken, aangezien 9.000 BOVAG-leden midscheeps worden geraakt door de gevolgen van alle maatregelen om het coronavirus te beteugelen.