BOVAG schenkt 5.000 euro aan Stichting Yannick

Afleiding door smartphones in het verkeer is dodelijk en moet stoppen. Stichting Yannick zet zich daar voor in en BOVAG steunt dat van harte! Daarom schenken we, ter gelegenheid van ons 90-jarig bestaan, 5.000 euro aan deze stichting. Wat is het verhaal van Stichting Yannick en hoe zet de organisatie zich precies in voor dit doel? Kijk op stichtingyannick.nl of lees ons interview met de ouders van Yannick hieronder:

Telefoon in je zak

Het is aan Lauranne Jansen en Frank Frijns van Stichting Yannick te zien dat het ze zwaar valt. Voor elk interview moet ik weer diep slikken, zegt Jansen. Dit gesprek roept opnieuw de periode op waarin we getroffen zijn door de zinloze dood van onze dochter Yannick, zegt Frijns. Het gebeurde op 30 maart 2016: Yannick (21) werd ‘s avonds fietsend op een kaarsrechte weg van achter aangereden. Ze overleed. Volgens het OM was de bestuurder van de auto, een 26-jarige vrouw, afgeleid omdat ze zat te appen. Dat dit in de rechtszaak en het hoger beroep niet is bewezen, doet niets af aan de vastbeslotenheid van de ouders van Yannick. “Wie deelneemt aan het verkeer, moet volledig focussen op wat daar gebeurt en niet met de smartphone bezig zijn”, zegt Jansen. “Het verlies van onze dochter heeft ons daarvan bewust gemaakt.” Met Stichting Yannick zetten zij zich nu in om ook anderen bewust te maken: geen smartphone op de fiets of in de auto. Daarnaast zijn ze in gesprek met politie, justitie en het OM om processen te verbeteren: een uniforme registratie van ongelukken (iets waar BOVAG ook al langer voor pleit), maar ook de behandeling van nabestaanden zoals zij. “We zetten ons verdriet om in positieve daden”, zegt Jansen.

Russische roulette

De cijfers liegen er niet om (zie kader). “De maatschappij heeft geaccepteerd dat er jaarlijks bijna 700 doden vallen”, zegt Jansen. “Ik moet erkennen dat ik er voor het ongeluk van Yannick ook niet zo mee bezig was. Nu is dat anders. Deelname aan het verkeer is Russische roulette spelen zolang mensen met hun mobiel bezig zijn in plaats van met de weg.” Frijns: “Natuurlijk zijn niet al die ongelukken te wijten aan afleiding. Naar schatting speelt afleiding in 20 tot 25 procent van de gevallen een rol. Elk jaar maken dus ongeveer 150 mensen hetzelfde mee als wij. Wij zijn een spreekbuis voor een grote groep die je nooit hoort.”

Verslaving

Een einde maken aan afleiding door mobiele apparaten in het verkeer is makkelijker gezegd dan gedaan. “We zijn niet tegen het gebruik van smartphones”, benadrukt Jansen. “Waar we pertinent op tegen zijn is gebruik in het verkeer.” Frijns: “In vrijwel ieders leven neemt de smartphone een belangrijke plek in. Producenten van hardware en software stoppen steeds meer functionaliteit in apparaten, zodat wij er steeds meer mee kunnen doen en er ook steeds afhankelijker van worden.” Jansen: “De meeste mensen hebben de sterke gewoonte ontwikkeld om meteen te moeten kijken als er een notificatie klinkt. Daar komen gevoelens bij kijken als ik niet meteen antwoord, hoor ik er niet meer bij. Dat kun je een verslaving noemen.” Frijns: “Het gaat dus over gedrag. Onze boodschap is: smartphones zijn prachtige dingen die ons veel brengen, maar gebruik ze niet tijdens verkeersdeelname.”

Signaal

Omdat het om een gedragsprobleem gaat, zijn wet- en regelgeving, slimme camera’s en andere handhavingsvormen slechts randvoorwaarden, stellen Frijns en Jansen. “Het aanleren van verantwoord gedrag moet heel vroeg beginnen”, zegt Frijns. “Ongeveer de helft van de zeven- en achtjarigen heeft al de beschikking over een smartphone, ” Jansen: “Als kinderen hun ouders met hun telefoon bezig zien achter het stuur, leren ze: dit kan blijkbaar.” Behalve ouders hebben ook onderwijzers een rol – en niet alleen op school. “Op het rijscholencongres 2018 hoorden we dat veel rijschoolhouders tijdens de lessen bezig zijn met hun mobiel”, zegt Jansen. “Ik was stomverbaasd. Wat voor signaal geef je af aan je leerlingen? Als rijinstructeur is het je taak om verantwoorde verkeersdeelname te onderwijzen.”

Winst

Er is dus een wereld te winnen voor Stichting Yannick. Jansen en Frijns mikken met hun bewustwordingscampagnes op verschillende doelgroepen. In 2019 produceerde de stichting een videofilm gericht op kinderen van 10 tot 14 jaar met als motto: ogen op de weg, telefoon in je zak. “We geven altijd een positieve boodschap en zwaaien niet met een bestraffend vingertje”, zegt Frijns. Daarnaast verzorgen ze workshops voor bedrijven met medewerkers die veel op de weg zitten. “Het hoort bij goed werkgeverschap om te zorgen dat mensen geen gebruik maken van hun telefoon in het verkeer”, zegt Frijns. “Ons verhaal is dat het niet zozeer gaat om een beperking: er is ook winst uit te halen. Als je aantoont dat je je als bedrijf actief inzet voor grotere verkeersveiligheid, dan kan dat aantrekkelijk zijn in aanbestedingstrajecten.”

Mogelijkheden

Het afgelopen jaar werkte de stichting hard aan het ontwikkelen van SMART, een theaterstuk over het thema, samen met theatergezelschap Matzer uit Den Bosch. Het is de bedoeling dat het opgevoerd wordt bij bedrijven en theaters, maar ook in aangepaste vorm in scholen. Er wordt ook gewerkt aan een Engelse vertaling. “Afleiding in het verkeer is een mondiaal probleem”, zegt Frijns. Omgekeerd kijken hij en Jansen ook mondiaal naar oplossingen. Zo blijkt de Noorse stad Oslo erin geslaagd om burgers, bedrijven en overheden samen te brengen om de verkeersveiligheid te vergroten. Het resultaat: slechts één verkeersdode in heel 2019. Frijns: “Wij zijn in gesprek gegaan om inzicht te krijgen in dit initiatief. Oslo is natuurlijk een andere stad dan Amsterdam, maar ongetwijfeld zijn er in Nederland ook mogelijkheden. Wij geloven heel sterk dat een verkeersveilige wereld mogelijk moet zijn.”

Netwerk

Het verjaardagscadeau van BOVAG brengt dat doel weer wat dichterbij. “We zijn enorm dankbaar voor de financiële bijdrage”, zegt Frijns. “Maar het allerbelangrijkst is de steun van BOVAG voor ons initiatief.” Jansen: “Het betekent waardering voor ons werk, voor onze boodschap.” Frijns: “Onze stichting bestaat uit Lauranne, ikzelf en een handvol vrijwilligers. Voor ons is het essentieel om samen te werken met partijen en ons netwerk alsmaar uit te breiden. Alleen door samen te werken, door gebruik te maken van elkaars netwerk, kennis en ideeën, kunnen we de verkeersveiligheid verbeteren.”

Verkeers(on)veiligheid in cijfers

In 2019 waren er volgens de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) 661 verkeersdoden te betreuren. Dat waren er weliswaar iets minder dan het jaar ervoor, maar sinds 2013 is de trend stijgend, na langdurige daling. In 2018 vielen bovendien 21.700 ernstig gewonden in het verkeer.